آموزشگاه بورسیران

سهم

نشان دهنده مالکیت یک فرد(حقیقی یا حقوقی)در یک شرکت می باشد.

بازار اولیه
دارایی هایی که برای اولین بار توسط شرکت ها یا دولت عرضه می شوند در این بازار پذیره نویسی می شوند.در واقع پذیره نویسی سهام و افزایش سرمایه توسط شرکت ها فعالیت در بازار اولیه است.

بازار ثانویه
دارایی هایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته است در بازار ثانویه مورد معامله مجدد قرار می گیرد که این فعالیت عمدتا در بورس اوراق بهادار صورت می گیرد.
نکته:توجه کنید که بازار بورس بازار ثانویه است،یعنی در بورس اوراق بهادار شرکتی تاسیس نمی شود و فقط سهام شرکت های پذیرفته شده (که قبلا تاسس شده اند)مورد معامله قرار می گیرند.به همین دلیل بازار بورس،بازار ثانویه است.

شرکت سهامی خاص
شرکتی است که سهام آن در اختیار عده محدودی است.

شرکت سهامی عام
شرکتی است که خرید سهام آن برای عموم آزاد است.شرکت های حاضر در بورس باید حتما سهامی عام باشند.

قیمت اسمی
قیمت اولیه سهم در بازار اولیه است که در حال حاضر در بورس تهران قیمت اسمی سهام 100 تومان می باشد. این قیمت فقط قیمت اسمی سهم می باشد. یعنی شرکت در روز نخست قیمت هر سهم خود را 100 تومان تعیین کرده است و سهامداران این مبلغ را برای خرید هر سهم شرکت پرداخته اند.

سرمایه گذاری
سرمایه گذاری یعنی صرف نظر کردن از مصرف در زمان حال به امید مصرف بیشتر در آینده.سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار به معنای خرید سهام معمولا با دو دیدگاه انجام می شود.بهره بردن از افزایش قیمت آن و یا سرمایه گذاری برای بهره بردن از سود سالیانه سهم.

دیدگاه های سرمایه گذاری
بر این اساس دیدگاه های سرمایه گذاری به 3 دسته تقسیم می شوند:کوتاه مدت،میان مدت،بلند مدت.
معمولا به سرمایه گذاری با دید 3 تا 4 ماه کوتاه مدت گفته می شود و به سرمایه گذاری با دید 3 ماهه الی یکسال میان مدت و به سرمایه گذاری با دید بیش از یکسال بلند مدت گفته می شود.

پرتفوی
عبارت است از سبد سهامی که برای کاهش ریسک سرمایه گذاری تهیه می شود.

کارگزار
بنگاه های معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام توسط آنها صورت می گیرد.در این معاملات،کارگزار وکیل تام الختیار فروشنده و خریدار هستند.

سال مالی
عبارت است از یک سال که ابتدای آن شروع فعالیت مالی و انتهای آن پایان فعالیت مالی است.
در پایان هر دوره مالی هیات مدیره موظف به ارائه گزارش عملکرد خود در دوره گذشته و طرح های آتی خود
می باشند.
سهامداران برای محاسبه سود و زیان یک شرکت دوره خاص را انتخاب می کنندکه در پایان آن دوره هیات مدیره موظف به گزارش دادن عملکرد خود در آن دوره و طرح های خود در دوره آتی می باشد. این دوره هر زمانی بر اساس موافقت اکثر سهامداران می تواند باشد.ولی آنچه در کشور ما و در بورس ما مرسوم است یک سال کامل است که به آن سال مالی گفته می شود.در برخی از شرکتها در سایر بورس های جهان دیده شده است که از فصل مالی و یا شش ماه مالی نیز استفاده شده است. ایام مالی طولانی تر باعث تعدیلات بیشتر در سود های اعلامی در ابتدای دوره توسط شرکت ها می شود و هیچ تاثیر خاصی(در بازار کار)بر روند قیمت شرکت ندارد.

شاخص ها
اعدادی که وضعیت بازار را طی دوره های قبل و جاری نشان می دهد.
برای سرمایه گذاری در هر بورسی باید قبل از ورود، وضعیت آن و روند سوددهی آن در سال های قبل بررسی شود. برای این بررسی شاخص های مختلفی وجود دارد که به هر کدام جداگانه می پردازیم. 

شاخص کل
عددی است که نشان دهنده بازدهی بازار است و تغییر آن به منفی یا مثبت،نشان دهنده تغییر منفی یا مثبت کل بازار است.
برای محاسبه بازدهی بازار مثلا طی ماه گذشته می توان درصد رشد شاخص را از ابتدا تا انتهای ماه در نظر گرفت.

شاخص مالی
عبارت است از روند بازدهی شرکتهای سرمایه گذاری

شاخص صنعتی
عبارت است از بازدهی شرکت های غیر سرمایه گذاری یعنی شاخص کل منهای شاخص مالی

شاخص 50 شرکت فعالتر
بورس هر چند وقت یک بار (معمولا به صورت فصلی) بر اساس وضعیت معامله شرکت ها و نقد شوندگی آنها 50 شرکت فعالتر یا برتر را اعلام می کند. این شاخص روند رشد آنها را بازگو می کند.

شاخص بازده نقدی
عبارت است از بازدهی شرکت ها به حهت بازده سود خالص و قیمت

سود پیش بینی شده(EPS)
عبارت است از سود عایدی شرکت به ازای هر سهم که توسط شرکت پیش بینی می گردد.سود پیش بینی شده در قیمت هر سهم تاثیر مستقیم دارد.

تعدیل EPS
تغییرات EPS طی دوره را تعدیل می گویند.رشد EPS تعدیل مثبت و کاهش EPS تعدیل منفی نامیده می شود.

بسته شدن نماد یا توقف نماد
انجام هر گونه تغییر در اساسنامه شرکت همانند محل شرکت،میزان سرمایه و سایر موارد مشابه تنها در صورتی ممکن است که نماد معاملاتی شرکت بسته شود.یعنی معامله بر روی سهام شرکت طی مدت فوق الذکرصورت نمی گیرد و بعد از انجام امور یاد شده، سهام با قیمتی جدید وارد تابلو خواهد شد.تعدیل EPSهم از جمله مواردی است که بسته شدن نماد را در پی دارد.ضمنا در روز اول باز شدن نماد، سهام از قانون حجم مبنا پیروی نمی کند و سقف و کف قیمتی نخواهد داشت.

مجمع سالیانه

گردهمایی مدیران و سهامداران شرکت ها که برای ارائه وضعیت شرکت و تعیین سود حداکثر 4 ماه پس از پایان سال مالی شرکت تشکیل می گردد.در این مجمع،معمولا مدیر عامل شرکت به نمایندگی از هیئت مدیره گزارش خود را به سهامداران ارائه می کند و سهامداران در مورد نحوه تقسیم سود و میزان آن نظرات خود را بیان می کنند.

سود تقسیمی(DPS)
عبارت است از سود پس از کسر مالیات به ازاءهر سهم که توسط شرکت پرداخت می گردد.چون DPS بخشی از EPS می باشد که سهامداران در مورد تقسیم آن نظر می دهند معمولا کمتر از EPSمی باشد.البته چنانچه تمام سود تقسیم شودEPSوDPS برابر می باشد.در بعضی موارد خاص نیز DPS بیشتر ازEPS است که این مبلغ اضافی معمولا از محل سود انباشته سال های قیل تامین می شود.البته این وضعیت اکثرا نشان دهنده بی برنامه بودن شرکت می باشدچون سود انباشته همان سود سال های گذشته است که توزیع نشده است و معمولا جهت انجام برنامه ای خاص در شرکت باقی مانده است و توزیع آن در سال های بعد نشانه خوبی نیست.

اندوخته
چنانچه DPS کمتر از EPSباشد،میزان اختلاف به حساب اندوخته منظور می شود. این اندوخته می تواند اندوخته قانونی یا اندوخته عادی باشد.

اندوخته قانونی
سهمی از سود که طبق قانون باید در شرکت باقی بماند.طبق قانون شرکت ها موظفند هر دوره 10 درصد از سود خود را اندوخته کنند تا زمانی که جمع مبالغ اندوخته به 5 درصد سرمایه برسد که پس از آن نیازی به انباشت سود نیست. شرکتها می توانند در افزایش سرمایه از اندوخته قانونی استفاده کنند چون شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار غالبا در حال توسعه می باشند و پیوسته افزایش سرمایه می دهند. در اغلب موارد اندوخته قانونی به حداکثر خود نمی رسد.

افزایش سرمایه
تجهیز منابع مالی از طریق آورده سهامداران یا سود انباشته و منابع اندوخته شده شرکت افزایش سرمایه نام دارد.

افزایش سرمایه به روش جایزه
افزایش سرمایه از محل اندوخته های شرکت و بدون پرداخت پول می باشد.هیات مدیره می تواند قسمتی از سود را اندوخته کند و سپس افزایش سرمایه از محل اندوخته را انجام دهد.در این روش چون سهامدار پولی پرداخت نمی کند به آن افزایش سرمایه به صورت جایزه می گویند.

افزایش سرمایه از محل آورده
افزایش سرمایه ای است که از محل دریافت قیمت اسمی سهام به ازای هر سهم از سهامدار صورت می گیرد.

حق تقدم
فرمی است که بعد از اعمال افزایش سرمایه برای سهامداران قبلی ارسال می گردد تا در خصوص حق تقدم سهام خود تصمیم گیری نمایند. در این حالت سهامدار مختار است تا قیمت حق تقدم را پرداخت نماید(100 تومان به ازای هر سهم جدید)تا صاحب سهام موردنظر گردد.همچنین دارنده حق تقدم می تواند حق تقدم خود را در بازار بفروشد و چنانچه هیچ کاری در مورد حق تقدم خود انجام ندهد شرکت اقدام به فروش حق تقدم در بازار نموده و مبلغ را به حساب فرد واریز می کند.
قیمت حق تقدم معمولا بیش از 100 تومان کمتر از قیمت سهم در بازار می باشد.علت آن هم این است که دارنده حق تقدم باید 100 تومان به ازای هر سهم پرداخت کند تا برگه سهم جدید برای او منتشر شود بعلاوه پس از واریز مبلغ حق تقدم از سوی سهامدار جدید باید حدود 1 الی 5 ماه صبر کند تا برگه سهام جدید برای او صادر شود و امکان فروش حق تقدم قبل از تبدیل به برگه سهم وجود ندارد(ریسک نقدینگی)بنابراین قیمت حق تقدم کمی بیشتر از 100 تومان کمتر از قیمت سهم است.
برای روشن شدن موضوع یک مثال می زنیم
فرض کنید شرکتی که قیمت سهام آن در بازار 300 تومان است اقدام به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می نماید. چنانچه شما سهامدار این شرکت باشیدبرگه حق تقدم برای شما صادر می شود و شما می توانید به ازای هر سهم جدید که ب شما تعلق می گیرد 100 تومان پرداخت کنید و در افزایش سرمایه شرکت کنید.ولی اگر تمایلی به شرکت در افزایش سرمایه نداشته باشید می توانید حق تقدم خود را در بورس بفروشید مثلا به قیمت 270 تومان که از این مبلغ 100 تومان به شرکت منتقل می شود و مابقی پس از کسر هزینه های قانونی به شما تعلق دارد. جنانجه به هر دلیل اطلاعی از افزایش سرمایه شرکت نداشته باشید یا اقدامی نکنید شرکت از سوی شما اقدام به فروش حق تقدم می کند و پس از کسر 100 تومان به ازای هر سهم جدید مابقی را به حساب شما واریز می کند.
حال چنانچه شما تاکنون سهامدار این شرکت نبوده اید و مایل به خرید حق تقدم این شرکت می باشید،می توانید با خرید حق تقدم این سهم به قیمت 270 تومان سهامدار این شرکت شوید(البته بایدمدتی صبر کنید تا حق تقدم شما به برگه سهم تبدبل شود). از 270 تومان پرداخت شده توسط شما مبلغ 100 تومان در اختیار شرکت قرار می گیرد تا در افزایش سرمایه مصرف شود و مابقی آن پس از کسر هزینه های قانونی در اختیار سهامدار قبلی شرکت که از حق تقدم خود استفاده نکرده است قرار می گیرد.

افزایش سرمایه از محل صرف سهام
افزایش سرمایه ای است که از محل دریافت قیمت بازار سهم به طریق پذیره نویسی از سهامدار جدید صورت می گیرد. منافع سهامدار قدیمی از مابه التفاوت قیمت اسمی و قیمت بازار تامین می شود.

قیمت نهایی
قیمت نهایی سهم که در پایان روز محاسبه می شود میانگینی از قیمت های مورد معامله شده آن روز بر اساس حجم مبنا می باشد.

حد نوسان قیمت سهم و حق تقدم
بر اساس قوانین بورس اوراق بهادار،حداکثر نوسان قیمت یک سهم از مثبت 4 درصد تا منفی 4 درصد طی یک روز می تواند باشد و بر همین اساس حداکثر نوسان قیمت حق تقدم یک سهم از مثبت 8 درصد تا منفی 8 درصد می تواند باشد.البته در روز باز شدن سهم یا حق تقدم،حد نوسان وجود ندارد.

حجم مبنا
حداقل تعداد سهامی است که باید مورد معامله قرار گیرد تا سهم در پایان روز در قیمتی به ثبت برسد.حجم مبنا برای کنترل رشد بی رویه قیمت سهام در سال 1382 تصویب شد.بر این اساس و در ابتدای این قانون اساس بر این بود که 15 درصد از کل سهام یک شرکت طی یک سال مورد معامله قرار گیرد و روز های کاری سال 250 روز فرض شده بود که بر آن اساس حجم مبنای روزانه یک سهم 0006/0 (شش ده هزارم)کل سهام شرکت می شد.اما درسال 1383 نحوه محاسبه تغییر کرد و از 15 درصد به 20 درصد افزایش یافت و حجم مبنا به 0008/0(هشت ده هزارم)کل سهام افزایش یافت. 

عرضه و تقاضا
به درخواست هایی که برای خرید وارد سامانه بورس می شوند تقاضا و به درخواست هایی که برای فروش وارد می شوند عرضه گفته می شود.عرضه و تقاضای یک سهم تعیین کننده قیمت آن است.

نسبت قیمت به درآمد
ضریب تبدیل عایدات آتی و نمایانگر اقبال بازار نسبت به سهم مورد نظر می باشد.همچنین نشان دهنده سال های باقیمانده تا بازگشت اصل سرمایه نیز می باشد.این نسبت در فضای بازار وجود دارد و درجه مطلوبیت سهم را بیان می کند.P/E حاصل قیمت سهم به سود آتی آن می باشد.

شرکت های سرمایه گذاری
شرکت هایی هستند که در سایرشرکت های بورسی و یا شرکت های غیر بورسی سرمایه گذاری کرده و از محل درآمد سرمایه گذاری های خود به سهامدارانشان سود پرداخت می کنند.چنانچه فردی قصد سرمایه گذاری حرفه ای در بورس را نداشته باشد چندان مقرون به صرفه نیست که تمام شرکت های حاضر در بورس یا صنایع مختلف را بررسی کند. در این حالت خرید سهام شرکت های سرمایه گذاری توصیه می شود.مزیت دیگر خرید سهام شرکت های سرمایه گذاری تشکیل سبد سهام است که ریسک سرمایه گذای را کاهش میدهد. البته طبیعی است که بازده این سهام نیز کمتر است. 
یک شرکت سرمایه گذاری بر اساس پرتفوی خود ارزیابی می شود.پرتفوی شرکت های سرمایه گذاری در ایران معمولا از دو قسمت بورسی و غیر بورسی تشکیل شده است.

ارزش پرتفوی بورسی یک شرکت سرمایه گذاری
عبارت است از ارزش روز و بازاری سهام شرکت های بورسی تحت تملک یک شرکت سرمایه گذاری.برای محاسبه ارزش پرتفوی بورسی یک شرکت تعداد سهام تحت تملک در قیمت بازار سهم ضرب می شود.در صورتیکه ارزش پرتفوی بورسی بیشتر از ارزش روز بازار سهام مورد نظر باشدنشان دهنده قابلیت رشد قیمت سهام شرکت سزمایه گذاری طی روزهای آتی خواهد بود.
 
ارزش پرتفوی غیر بورسی یک شرکت سرمایه گذاری
یک شرکت سرمایه گذاری ممکن است در زمینه ای غیر از سهام شرکت های بورسی فعالیت کند.در این حالت ارزش آن فعالیت هاو یا سهام آن شرکت هایی که خارج از بورس می باشند را پرتفوی غیر بورسی می نامند.
رویکرد محافظه کارانه در ارزشگذاری فعالیت های غیر بورسی استفاده از بهای تمام شده سرمایه گذاری می باشد.اما با توجه به وجود تورم بالا در ایران،پس از گذشت چند سال بهای تمام شده از ارزش واقعی  سرمایه گذاری فاصله زیادی می گیرد.
رویکرد دیگر استفاده از نسبت P/E می باشد.یعنی برای محاسبه ارزش یک سرمایه گذاری غیر بورسی، سود آن را در نسبتP/E شرکت های مشابه که در بورس فعالیت می کنند ضرب کرده تا ارزش یک سرمایه گذاری غیر بورسی بدست آیددر نهایت مجموع ارزش سرمایه گذاری های غیر بورسی از جمع ارزش هر یک از سرمایه گذاری ها بدست می آید.
شرکت های سرمایه گذاری معمولا پرتفوی بورسی و غیر بورسی خود را به صورت دوره ای از طریق ارائه اطلاعیه به بورس اعلام می کنند.

شرکت های سرمایه پذیر
شرکت هایی که بتوان سهام آنها را خریداری کرد شرکت های سرمایه پذیر نام دارند.بر طبق این تعریف کلیه شرکت هایی که در بورس سهام قابلیت معامله دارند شرکت های سرمایه پذیر می باشند.

سهام مدیریتی
معمولا اشخاص حقیقی یا حقوقی مالک 16 تا 51 درصد سهام دارای سهام مدیریتی می باشند.

شرکت های هلدینگ
شرکت هایی که در چند شرکت که در یک زمینه مشترک فعال هستند سرمایه گذاری می کند.به طور کلی هر شرکتی که سهام مدیریتی یک یاچند شرکت دیگر را در اختیار ذاشته باشد هلدینگ است.به عنوان مثال شرکت سیمان فارس و خوزستان هلدینگ صنعت سیمان است.

معاملات چرخشی
معاملاتی هستند ک خریدار و فروشنده دارای یک هویت حقوقی هستند.اینگونه معاملات به جهت بازارسازی اتفاق می افتدو در گزارش شفافیت توسط بورس اعلام میگردد.

سهامدار عمده
طبق قانون به شخص حقیقی یا حقوقی که بیش از 5 درصد سهام یک واحد تجاری را دارا باشد سهامدار عمده می گویند.
در ادبیات بورس هنگامی که صحبت از سهامدار عمده است منظور شخص حقیقی یا حقوقی است که مالک بیشترین درصد از سهام یک شرکت می باشد؛اما هنگامی که صحبت از سهامداران عمده است،منظور کلیه اشخاصی است که مالک بیش از 5 درصد سهام آن واحد می باشند.

سهامدار جزء
طبق قانون به شخص حقیق یا حقوقی که مالک کمتر از 5 درصد سهام یک شرکت باشدسهامدار جزء گفته می شود.

هیات مدیره
مجموعه ای بین 5 تا 9 نفر که به پیشنهاد سهامداران عمده یک شرکت برای اداره آن معرفی می شوند.

مدیر عامل
شخصی که بالا ترین سمت را در یک شرکت دارد و می تواند یکی از اعضای هیات مدیره باشد.مدیر عامل مجری تصمیمات هیات مدیره است و معمولا از سوی سهامدار عمده شرکت پیشنهاد می شود.

اطلاعات میان دوره ای
شامل اطلاعات تولید و فروش و مسائل مالی شرکت است که در دوره ها و فصول مختلف توسط شرکت ها ارائه می شود.

سهامداران چه حقوق و تعهداتی دارند؟
یکی از شرایط پذیرش سهام شرکت ها در بورس آن است که به صورت سهامی عام باشند.هر فردی با خرید یک یا چند سهم از سهام یک شرکت سهامی دارای حقوقی می شود که امکان نقض آن وجود ندارد.حقوق ناشی از مالکیت سهم متعدد است و در موارد مختلف قانون تجارت به آنها اشاره شده است.به طور کلی این حقوق به دو دسته حقوق مالی و غیر مالی تقسیم می شود.
حقوق مالی ناشی از مالکیت سهام بر چند نوع است.حق سهیم شدن در سود،حق تقدم در خرید سهام جدید و حق سهیم شدن در دارایی شرکت.البته برخی حقوق مالی متفرقه نیز وجود دارند که از جمله آنها حق مخالفت با افزایش تعهدات بدون رضایت سهامدار است.

حق سهیم شدن در سود شرکت
یکی از اهداف خریداران سهم یک شرکت،آن است که در سود آن شرکت سهیم شوند.میزان سود هر سهامدار در مجمع عمومی عادی سالانه شرکت تعیین می شود.منظور از سود،سود قابل تقسیم است که شامل این موارد می شود:
سود خالص سال مالی شرکت منهای زیان های سال های مالی قبل و اندوخته قانونی(نصف سود خالص هر سال)و سایر اندوخته های اختیاری،بعلاوه سود قابل تقسیم سال های قبل که تقسیم نشده است.نحوه پرداخت سود قابل تقسیم را نیز مجمع عمومی تعیین می کند. اگر مجمع عمومی در این خصوص تصمیمی نگرفته باشد،هیات مدیره شرکت،نحوه پرداخت را تعیین خواهد کرد.ولی در هر حال،پرداخت سود به صاحبان سهام باید ظرف هشت ماه پس از تصمیم مجمع عمومی راجع به تقسیم سود انجام شود.

حق تقدم در خرید سهام جدید شرکت
از آنجا که سهامداران یک شرکت خواهان حفظ حقوق و موقعیت خود در شرکت هستند،انتظار دارند در هنگام افزایش سرمایه و انتشار سهام جدید از سوی شرکت،نسبت به سایر خریداران الویت داشته باشند.به همین دلیل،ابتدا شرکت به سهامداران قبلی خود پیشنهاد فروش سهام می کند.آنها نیز در استفاده و یا صرف نظر کردن از این حق مختارند.اما از آنجا که قیمت پیشنهادی فروش سهام شرکت با قیمت بازار سهام متفاوت است،سهامداران معمولا از این حق تقدم استفاده می کنند.

حقوق غیر مالی
حقوق غیر مالی ناشی از مالکیت سهام بر چند نوع است:حق رای،حق انتقال سهام،حق اطلاع.

حق رای
بدیهی ترین حقی که سهام دار در شرکت دارد حق رای است.سهام دار با استفاده از حق رای خود در مجامع عمومی،در امور شرکت،همچنین انتخاب اعضاء هیئت مدیره و بازرسان شرکت،تغییرات سرمایه،تقسیم سود،تغییرات اساسنامه،انحلال شرکت و سایر موارد شرکت می کند.حق رای سهامداران نسبی است و هر کس تعداد سهام بیشتری داشته باشد،حق رای بیشتری نیز خواهد داشت.حق رای سهامدار می تواند از طریق اعطای وکالت نیز اعمال شود.
حق رای به دو صورت ساده و تجمعی اعمال می شود.در رای گیری ساده هر سهم یک رای دارد.در این نوع رای گیری،سهامداران اقلیت نمی توانند حتی یک عضو هیات مدیره را انتخاب کنندو کلیه اعضای هیئت مدیره راسهامداران اکثریت بر می گزینند.برای حل این معضل،از روش رای گیری تجمعی استفاده می شود.در این نوع رای گیری،تعدا آرای هر رای دهنده در تعداد مدیرانی که باید اتخاب شوند ضرب شده و حق رای برای هر رای دهنده برابر با حاصل ضرب مذکور خواهد بود.در نتیجه رای دهنده می تواند آرای خود را به یک نفر بدهد یا آن را بین چند نفر تقسیم کند.بدین ترتیب سهامداران اقلیت نیز می توانند در چنین هیات مدیره ای تاثیر گذار باشند و نماینده ای در هیات مدیره داشته باشند.

حق انتقال سهم
هر سهام داری،حق انتقال سهام خود را به دیگری دارد.انتقال سهام با نام از طریق امضای دفتر ثبت سهام شرکت از سوی سهامدار یا نماینده قانونی وی انجام می شود.انتقال سهام از یک سهامدار به فرد دیگر در شرکت سهامی عامی عام، نیاز به موافقت هیات مدیره یا مجمع عمومی ندارد.

حق اطلاع
حق اطلاع سهامداران از وضعیت شرکت،وسیله ای برای اجرای درست حق رای است. هر سهامداری می تواند از پانزده روز قبل از انعقاد مجمع عمومی در مرکز شرکت،به صورت حساب ها مراجعه کند و از تراز نامهو حساب سود و زیان و گزارش عملیات مدیران و گزارش بازرسان رونوشت بگیرد.همچنین با توجه به آن که اساسنامه نوعی قرار داد بین موسسین و سهامداران است،هر یک حق دارند نسخه ای از اساسنامه را دریافت کنند.در برخی موارد نیز شرکت ها از طریق پست یا انتشار اطلاعیه یا دعوتنامه در روزنامه های کثیر الانتشار،از سهامداران خود برای تشکیل مجامع عمومی عادی دعوت می آورند.

تعهدات سهامدار
تنها تعهد یک سهامدار در شرکت سهامی،پرداخت مبلغ سهم است و اگر به این تعهد خود عمل کند،به عنوان صاحب سهام تعهد دیگری ندارد.سهامدار هیچگونه تعهد شخصی در قبال طلبکاران شرکت ندارد و اگر شرکت بنا به دلایلی قادر به پرداخت دیون خود نباشد،نمی توان به سهامداران رجوع کرد.همچنین تعهدات سهامداران همان است که قبول کرده اند و نمی توان با تغییر اساسنامه تعهد جدیدی بر عهده آنان گذاشت یا تعهدات فعلی آنان را افزایش داد.در این زمینه قانون نیز به صراحت عنوان کرده است که هیچ مجمع عمومی نمی تواند تابعیت شرکت را تغییر دهد و یا هیچ اکثریتی نمی تواند بر تعهدات صاحبان سهم بیفزاید.

منبع:اقتصادگر